به طور كلي دو راهبرد بر روشهاي بديعه پردازي وجود دارد .
الف) خلق چيزي جديد :نظريات قديمي را در پرتو خلاقيتي بيشتر به صورت جديد ببينند. به گامهاي راهبرد اول دقت كنيد .
1- توصيف وضعيت جديد 2- قياس مستقيم 3- قياس شخصي 4- تعارض فشرده 5- قياس مستقيم 6- بررسي مجدد وظيفه اوليه
از اين راهبرد براي تدريس انشا استفاده مي شود .
ب) غريب را آشنا ساختن :عقايد جديد و تازه را معنا دار مي كند.
به گامهاي راهبرد دوم دقت كنيد .
1- داده هاي واقعي 2- قياس مستقيم 3- قياس شخصي 4- مقايسه قياسها 5- توضيح تفاوتها 6- اكتشاف 7- قياس زايي
از اين راهبرد براي تدريس علوم تجربي استفاده مي شود.
مثال : با هم به كلاس چهارم مي رويم ، معلم كلاس سعي دارد به دانش آموزان كمك كند تا با مفهومي آشنا چون بهار با نگاهي تازه بنگرند .
خلق چيزي جديد
گام اول : توصيف وضعيت جديد
خانم معلم از دانش آموزان مي خواهد تا در گروههاي خود درباره بهار و خصوصيات آن صحبت كنند و براي خود فهرستي كوتاه تهيه نمايند . كلمات پاي تابلو نوشته مي شود.
اگر بخواهيد بهاررا در يك كلمه توصيف كنيد چه مي گوييد ؟
گام دوم : در اين گام معلم مفهوم را به چيزي تشبيه مي كند و از دانش آموزان مي خواهد كه آن قياس را توصيف نمايند .
خانم معلم : بچه ها ، به بهار مانند يك انسان با تمام ويژگي هايي كه در انسان سراغ داريد فكر كنيد .
معلم قياسهايي كه در بسط تفكر در رابطه با موضوع انشا به كلاس كمك مي كند را انتخاب و پاي تابلو مي نويسد . بعد از بيان برخي از ويژگي ها معلم از دانش آموزان مي خواهد كه از ميان خصوصيات و تشبيهات ، عجيب ترين مقايسه بين انسان و بهار را انتخاب كنند كه اكثر كلاس به جمله ''عمري طولاني دارد '' راي مي دهند و جمله پاي تابلو نوشته مي شود .
خانم معلم : بچه ها خوب فكر كنيد انساني كه عمر طولاني دارد چه كارهايي مي كند يا چه چيز هايي را مي بيند .
گام سوم : بچه ها حالا سعي كنيد خود را جاي انساني بگذاريد كه عمر طولاني دارد.
گام چهارم : در اين قسمت شاگردان قياسهاي خود را در گام دوم و سوم بررسي مي كنند و از ميان آنها هركدام كه بيشتر در تضاد هستند را انتخاب و بيان مي كنند .
معلم براي اينكه موضوع اصلي فراموش نشود در فرصت هايي مراحل كار را مرور مي كند .
گام پنجم : در اين مرحله دانش آموزان با هم به توصيفي مستقيم مي پردازند . وظيفه معلم در اين گام اين است كه بين تعارض فشرده انتخاب شده ((مرگ وزندگي))و موضوع اصلي ارتباط برقرار نمايد.
گام ششم : در اين گام معلم از دانش آموزان مي خواهد تا موضوع اصلي انشا ((بهار)) را در نظر بگيرند و از تمام قياسها و تجربه هايي كه از صحبت هاي خود و ديگران استفاده كرده اند بهار را توصيف كنند .
غريب را آشنا ساختن
خانم معلم سعي دارد ئانش آموزان را با شرايط توليد آتش آشنا سازد .
گام اول : داده هاي واقعي
معلم براي ايجاد انگيزه ، دانش آموزان را دعوت به مشاهده دو شمع روشن مي كند. يكي از شمع ها را خاموش مي كند و بلافاصله شمع روشن را به نزديك دود سفيدي كه از شمع خاموش بلند مي شود مي برد و به اين ترتيب شمع به سرعت روشن مي شود و اين عمل چند بار تكرار مي شود .
گام دوم : قياس مستقيم '' معلم : آتش را توصيف كنيد ''
گام سوم : قياس شخصي اگر به جاي آتش بودي چه احساسي داشتي ؟
گام چهارم : مقايسه قياسها از ميان قياسهاي پيشنهاد شده آنهايي را كه با هم تضاد دارند را انتخاب كنيد . معلم براي اينكه كلاس موضوع اصلي را فراموش نكند در فرصتهاي مناسب از دانش آموزان مي خواهد تا مراحل كار را مرور كرده و ارتباط بين تصورات و قياسها را با موضوع درس حفظ كنند .
گام پنجم : توضيح تفاوت ها معلم از ميان قياسهاي متضاد، دير سوختن و زود سوختن را كه براي بيان مفهوم درس كلماتي مناسب تر است را انتخاب و پاي تابلو مي نويسد و از شاگردان مي خواهد كه يك ماده براي هركدام مثال بزنند . معلم مي خواهد دانش آموزان تفاوت هاي آهن و بنزين را بيان كنند
گام ششم : اكتشاف خوب بچه ها در گروه مشورت كنيد و بگوييد چه عواملي باعث به وجود آمدن آتش مي شود و دليل خود را هم ذكر كنيد .
گام هفتم : قياس زايي گروهها با وسايل ، به انجام آزمايش مي پردازند و براي هر يك از مواد كه بعنوان شرط تشكيل آتش بيان شده در گروه به بحث پرداخته و دليل خود را براي كلاس بيان مي كنند.
يكي از بچه ها نتايج حاصله از بحث كلاسي و آزمايش را پاي تابلو مي نويسد .
شرايط توليد آتش : 1- گرما 2- اكسيژن 3- ماده سوختني
مزاياي اين روش :
1- دگرگون سازي زمينه ي فرد و مفهوم سازي جديد
2- ايجاد ارتباط اجتماعي در كلاس – حل تعارضات و غلبه بر هيجانات
3- تركيب با الگوهاي ديگر
4- افزايش تفكر خلاق و پرورش همدلي و نزديكي بين افراد
5- با اين تفكر مي توان از نو مفهوم سازي كرد و تفكر جديد را جانشين نظرات قبلي نمود.
نظرات شما عزیزان:
برچسبها: